Afrikaans/Klankveranderingen in het Afrikaans: verschil tussen versies

Uit Wikibooks
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Velocitas (overleg | bijdragen)
Velocitas (overleg | bijdragen)
Regel 2: Regel 2:


==z==
==z==
De /z/ klank is vrijwel geweel verdwenen en ook in de schrijfwijze vervangen door een "s":
De /z/ klank is vrijwel geheel verdwenen en ook in de schrijfwijze vervangen door een "s":


:Suid-Afrika - Zuid-Afrika
:Suid-Afrika - Zuid-Afrika

Versie van 8 aug 2011 01:32

Bij het ontstaan van het Afrikaans hebben zich een aantal klankverschuivingen voorgedaan. Verder is de spelling meer radicaal aangepast aan de uitspraak.

z

De /z/ klank is vrijwel geheel verdwenen en ook in de schrijfwijze vervangen door een "s":

Suid-Afrika - Zuid-Afrika
swart - zwart
beset - bezet(ten)

v/f- => w

In gevallen waarbij het Nederlands een -v- of ook -ff- tussen twee klinkers heeft krijgt het Afrikaans vaak -w- of -ww-

graaf - grawe (edelman)
graaf - gegrawe (werkwoord graven)
laf - lawwe

ch/g/gh

Net als in het merendeel van het Noord-Nederlands is er geen verschil meer tussen stemhebbend [ɣ] (zoals in logen) en [x] (zoals in loochen). In de spelling heeft men daarom het verschil laten vallen en word alles met "g" geschreven. De combinatie "ch" komt daarmee weinig voor:

lug <- lucht
kaggel <- kachel

Tussen twee klinkers en in medeklinkercombinaties verdwijnt ch/g vaak:

oes <- oogst
oë <- ogen.

In sommige Engelse leenwoorden spreek men de g hard uit als een stemhebbende stop [g]. In dat geval schrijft men "gh"

gholf - het golfspel
golf - een golf op het strand

sch-

De combinatie sch- is gewoonlijk verhard tot sk-

skenk - schenken
skaak - schaken

-n

De finale -n is meestal verdwenen.

Bij meervouden van zelfstandige naamwoorden wordt de voorafgaande klinker nog wel gezegd:

honde <- honden

Bij werkwoorden is de hele lettergreep verdwenen:

loop <- lopen

-t

Een finale -t verdwijnt in en medeklinkercombinaties:

vlug <- vlucht

Maar in meervouden kan hij weer opduiken:

vlugte <- vluchten

klinkers

Wat in Nederlands lange klinkers genoemd worden zoals "ee", "ie", "oo" zijn in het Afrikaans tweeklanken met een schwa-klank aan het einde. De spelling volgt wel de Nederlandse conventies van verdubbeling van klinkers en medeklinkers en dat wil zeggen dat de "o" van bijvoorbeeld koper ook een tweeklank is en niet een enkelvoudige klinker.

u

De u-klank is bijna volledig ontrond tot een i-klank. Ook de "ui" klinkt meer als een soort "ei"-klank. Dit hangt overigens af van de variëteit van Afrikaans. Vooral de uitspraak van zgn. kleurlingen-Afrikaans wijkt sterk af van die van het Nederlands.

Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.