Ab Urbe Condita/Ab excessu Lucretiae

Bronnen:

Titus Livius Velleius Paterculus Cassius Dio

De koningstijd kent zijn einde met de zelfmoord van Lucretia, na haar aanranding door de zoon van Tarquinius Superbus. Hierop zullen haar man Lucius Tarquinius Collatinus en Lucius Iunius Brutus in opstand komen tegen de monarchie en een aristocratische republiek voor in de plaats stellen. Zij worden gezegd de eerste consuls geweest te zijn. Het is echter waarschijnlijker dat het imperium van de rex, dat nu vacant was, werd opgenomen door de praetor maximus. Deze was in de koningstijd al de voornaamste ambtenaar en stond net onder de koning.

Aristocratie of democratie?

Excursie:

Res publica Romana De Romeinse republiek

De Romeinse republiek was een aristocratische oligarchie, die steunde op een zekere vorm van ambtsadel. Eens quaestor geweest, werd men opgenomen in de senaat, het belangrijkste wetgevend orgaan in Rome. Zolang Rome een stadstaat bleef, kon deze senaat haar beslissingen doordrukken. Toen Rome echter uitgroeide tot een staat en nog later tot een wereldrijk moest de senaat inboeten aan macht ten voordelen van haar magistraten.

Het volk van Rome kon haar macht laten gelden in de curiae die over het imperium van een magistraat beslisten en de meeste magistraten verkozen. Door de familiale structuur van de Romeinse maatschappij werden de meeste Romeinse burgers ertoe verplicht te stemmen voor de kandidaat van hun curia.

Het republikeinse leger

Het republikeinse leger bestond uit legiones, bestaande uit Romeinse burgers. Zij werden bijgestaan door auxiliae, bestaande uit bondgenoten van Rome.