Afrikaans/Afrikaanse bijvoeglijke naamwoorden: verschil tussen versies
Nieuwe pagina aangemaakt met 'Oppervlakkig lijken bijvoeglijke naamwoorden in het Afrikaans vrij sterk op die van het Nederlands, maar schijn kan bedriegen. ==Verbogen vorm== Veel bijvoeglijke na...' |
|||
Regel 7: | Regel 7: | ||
Indien een bijvoelijk naamwoord een verbogen vorm heeft -en dat is niet voor alle het geval- wordt de verbogen vorm gebruikt voor attributief en de onverbogen vorm voor predicatief: |
Indien een bijvoelijk naamwoord een verbogen vorm heeft -en dat is niet voor alle het geval- wordt de verbogen vorm gebruikt voor attributief en de onverbogen vorm voor predicatief: |
||
:''predicaat: die huis is groot. |
:''predicaat'': die huis is groot. |
||
:''attribuut'': dis 'n grot'''e''' huis |
:''attribuut'': dis 'n grot'''e''' huis |
||
Versie van 17 jun 2010 07:09
Oppervlakkig lijken bijvoeglijke naamwoorden in het Afrikaans vrij sterk op die van het Nederlands, maar schijn kan bedriegen.
Verbogen vorm
Veel bijvoeglijke naamwoorden hebben net als in het Nederlands een verbogen vorm, die uitgaat op -e, maar het gebruik ervan verschilt tamelijk van die van het Nederlands.
Indien een bijvoelijk naamwoord een verbogen vorm heeft -en dat is niet voor alle het geval- wordt de verbogen vorm gebruikt voor attributief en de onverbogen vorm voor predicatief:
- predicaat: die huis is groot.
- attribuut: dis 'n grote huis
Afrikaans kent geen woordgeslacht meer en maakt dus geen verschil tussen onzijdige woorden en die van mannelijk of vrouwelijk geslacht.
Gesubstantiveerd volgt Afrikaans het Engelse voorbeeld (the big one) en voegt ene toe:
- Dis die grote ene.
Er zijn echter ook bijvoeglijke naamwoorden die geen verbogen vorm kennen en het gebruik is onderhevig aan veel uitzonderingen. Voor een Nederlandstalige is het gevaarlijk op het eigen taalgevoel af te gaan.
Medeklinkerverandering
In die gevallen waarin de buigings-e in het Nederlands een stemhebbende medeklinker hoor- en zichtbaar maakt, zijn er verschillen:
- Ned. dwaas - dwaze
- Afr. dwaas - dwase
Daar waar in het Nederlands een v opduikt heeft het Afrikaans w:
- Nld. gaaf - gave
- Afr gaaf - gawe
Dit kan ook gebeuren met ff:
- Nld. straf - straffe
- Afr. straf - strawwe
Vergrotende en overtreffende stap
De vergrotende trap heeft in de regel -er en de overtreffende -ste en bij deze vormen is er geen sprake van buigingsverschillen meer (anders dan in het Nederlands). De s van -ste wordt ook geschreven als het woord al eindigt op een -s: dwaas, dwaasste.