Afrikaans/Klankveranderingen in het Afrikaans: verschil tussen versies
Nieuwe pagina aangemaakt met 'Bij het ontstaan van het Afrikaans hebben zich een aantal klankverschuivingen voorgedaan. ==z== De /z/ klank is vrijwel geweel verdwenen en ook in de schrijfwijze ver...' |
|||
Regel 8: | Regel 8: | ||
:beset - bezet(ten) |
:beset - bezet(ten) |
||
==ch/g== |
==ch/g/gh== |
||
Net als in het meerendeel van het Noord-Nederlands is er geen verschil meer tussen stemhebbend |
Net als in het meerendeel van het Noord-Nederlands is er geen verschil meer tussen stemhebbend [ɣ] (zoals in logen) en [x] (zoals in loochen). In de spelling heeft men daarom het verschil laten vallen en word alles met "g" geschreven. De combinatie "ch" komt daarmee weinig voor: |
||
:lug <- lucht |
:lug <- lucht |
||
Regel 18: | Regel 18: | ||
:oes <- oo'''g'''s'''t''' |
:oes <- oo'''g'''s'''t''' |
||
:oë <- o'''g'''en. |
:oë <- o'''g'''en. |
||
In sommige Engelse leenwoorden spreek men de g hard uit als een stemhebbende stop [g]. In dat geval schrijft men "gh" |
|||
:gholf - het golfspel |
|||
:golf - een golf op het strand |
|||
==-n== |
==-n== |
Versie van 15 mei 2010 23:22
Bij het ontstaan van het Afrikaans hebben zich een aantal klankverschuivingen voorgedaan.
z
De /z/ klank is vrijwel geweel verdwenen en ook in de schrijfwijze vervangen door een "s":
- Suid-Afrika - Zuid-Afrika
- swart - zwart
- beset - bezet(ten)
ch/g/gh
Net als in het meerendeel van het Noord-Nederlands is er geen verschil meer tussen stemhebbend [ɣ] (zoals in logen) en [x] (zoals in loochen). In de spelling heeft men daarom het verschil laten vallen en word alles met "g" geschreven. De combinatie "ch" komt daarmee weinig voor:
- lug <- lucht
- kaggel <- kachel
Tussen twee klinkers en in medeklinkercombinaties verdwijnt ch/g vaak:
- oes <- oogst
- oë <- ogen.
In sommige Engelse leenwoorden spreek men de g hard uit als een stemhebbende stop [g]. In dat geval schrijft men "gh"
- gholf - het golfspel
- golf - een golf op het strand
-n
De finale -n is meestal verdwenen.
Bij meervouden van zelfstandige naamwoorden wordt de voorafgaande klinker nog wel gezegd:
- honde <- hondenn
Bij werkwoorden is de hele lettergreep verdwenen:
- loop <- lopen
-t
Een finale -t verdwijnt in en medeklinkercombinaties:
- vlug <- vlucht
Maar in meervouden kan hij weer opduiken:
- vlugte <- vluchten
klinkers
Wat in Nederlands lange klinkers genoemd worden zoals "ee", "ie", "oo" zijn in het Afrikaans tweeklanken met een schwa-klank aan het einde. De spelling volgt wel de Nederlandse conventies van verdubbeling van klinkers en medeklinkers en dat wil zeggen dat de "o" van bijvoorbeeld koper ook een tweeklank is en niet een enkelvoudige klinker.
u
De u-klank is bijna volledig ontrond tot een i-klank. Ook de "ui" klinkt meer als een soort "ei"-klank. Dit hangt overigens af van de variëteit van Afrikaans. Vooral de uitspraak van zgn. kleurlingen-Afrikaans wijkt sterk af van die van het Nederlands.