Oudgrieks/Blok 1/S-De Griekse goden

In het Oude Griekenland wisten de mensen niet hoe de meeste gebeurtenissen der natuur in hun werking zaten, zoals de bliksem, de wind, de liefde, de jacht e.d. De Oude Grieken dachten dat dit door de goden kwam die (bijna allemaal) op de Olympos (Olympus in het Latijn) woonden en zich allemaal met het leven van de mensen op aarde bemoeiden. De Olympos is een berg in het noorden van Griekenland bij de plaats Olympia. Zo konden de Grieken hun natuurverschijnselen en gebeurtenissen in het dagelijks leven verklaren. Er waren meerdere goden die allemaal hun eigen taak hadden om zo het leven op aarde te bepalen. De Oude Grieken waren omdat zij in meerdere goden geloofden polytheïstisch, dat van de Griekse woorden πολυς (veel) en θεος (god) komt. Alle goden waren zeer veeleisend en zij voelden zich altijd verheven boven alles en iedereen. Dit betekende dat de Grieken veel moesten doen om het de goden naar hun zin te maken, vaak in de vorm van offers en vereringen. Als een god het naar zijn of haar zin had, kon die op zijn manier het volk helpen, maar als een god zich niet goed behandeld voelde kon die het volk kwellen met rampen zodat zij spijt zouden krijgen van hun wangedrag jegens de god. De belangrijkste goden woonden dus op de Olympos, maar er waren ook halfgoden die vaak niet veel of geen zeggenschap hadden op aarde, zoals de zeenimfen. Hier worden de belangrijkste goden voor de Grieken weergegeven.

Goden[bewerken]

Zeus[bewerken]

Zeus (Grieks; Ζευς of Διος - Latijn; Iupiter) is de oppergod van de Grieken en is ook god van de lucht en het weer. Hij woont samen met Hera, zijn vrouw die ook zij zus is. Zeus is vaak afgebeeld met bliksemschichten en heeft als dier een adelaar bij zich. Zeus is de god die vaak verhoudingen had met zowel godinnen als mensen, enkele nakomelingen van Zeus zijn Pallas Athene, Artemis, Apollo, Hermes, Hephaistos, Dionysos, Herakles, Tantalos, Kastor, Polydeukes, Helena en Perseus. De meesten van zijn nakomelingen waren zelf ook goden die nu hun eigen taken hebben bij de Grieken, maar ook sommige sterfelijke mensen zijn voortgekomen uit Zeus. De sterfelijke nakomelingen van goden zijn meestal helden. Zeus staat bij de Romeinen bekend als Iupiter en bij de Germanen werd Zeus Wodan genoemd.

Hera[bewerken]

Hera (Grieks; Ἡρα - Latijn; Iuno) is de godin van het huwelijk en de familie. Zij is de vrouw én zus van Zeus en moeder van Hephaistos, Ares, Hebe, Aphrodite, Eurystheus en Eileithyia. Hera wordt vaak gekenmerkt met haar staf en heeft een pauw als dier langs haar zijde. Hera staat ook bekend als jaloerse echtgenote van Zeus, aangezien zij de verhoudingen van haar man niet leuk vond. Hera wordt bij de Romeinen Iuno genoemd.

Poseidon[bewerken]

Poseidon (Grieks; Ποσειδων - Latijn; Neptunus) is de god van het water, de zeeën en de oceanen. Hij is de broer van Zeus en Hades. Hij woont niet op de Olympos, maar in een paleis diep onderwater. Poseidon wordt afgebeeld met zijn drietand waarmee hij de zee bewegende hield en nieuwe eilanden mee kon maken. De Grieken dachten ook dat Poseidon de god was die aardbevingen maakte, aangezien hij onder de Grieken woonde. Bij de Romeinen wordt Poseidon Neptunus genoemd.

Hades[bewerken]

Hades (Grieks; Ἁδης of Πλουτων - Latijn; Pluto) is de god van de onderwereld. Hij is de broer van Zeus en Poseidon. Hades woont net zoals Poseidon niet op de Olympos, maar in de onderwereld of Tartaros samen met Persefone. Hades wordt vaak herkend door 'de hoorn des overvloeds' die symbool staat voor de rijke oogst op aarde. Hades heeft een speciale 'hadeskap' die hem onzichtbaar kon maken. Bij de Romeinen wordt Hades Pluto genoemd, een god die in de Tartarus woont samen met Proserpina.

Aphrodite[bewerken]

Aphrodite (Grieks; Ἀφροδιτη - Latijn; Venus) is de godin van de liefde en de schoonheid. Aphrodite is de halfzus van Zeus, zij is geboren 'uit schuim der zee'. Haar zoon Eros wordt gezien als haar helper omdat hij pijlen schiet op mensen om ze verliefd op elkaar te maken, hij is daarom ook de god van de liefde. Aphrodite wordt vaak met de duif en af en toe de kleine Eros vergezeld. De Romeinen kennen Aphrodite als Venus en de Germanen kennen haar als Freya.

Pallas Athena[bewerken]

Pallas Athena, Athena of Athene (Grieks; Παλλας Ἀθηνα of Ἀθηνη - Latijn; Minerva) is de beschermvrouwe van Athene en tevens de godin van de wijsheid. Zij was de lievelingsdochter van Zeus en heeft daardoor nog vele andere taken, zoals beschermvrouwe van de kunstenaars en oorlogsgodin, gekregen waardoor zij de belangrijkste godin van Athene is. Athena heeft altijd een helm bij zich en zij wordt vergezeld door een uil, vanwege hun wijsheid. De Romeinen hebben Athena Minerva genoemd.

Artemis[bewerken]

Artemis (Grieks; Ἀρτεμις - Latijn; Diana) is de godin van de jacht en de natuur. Artemis is de tweelingzus van Apollon en de dochter van Zeus. Zij is de vrouw die vaak negatief tegenover mannen staat en feministisch wordt gezien. Zij wordt vaak gezien met een hert, die zijn namelijk gewijd aan haar en heeft altijd haar pijl een boog bij zich. Bij de Romeinen wordt Artemis ook wel Diana genoemd.

Apollo[bewerken]

Apollo of Phoibos Apollo (Grieks; Ἀπολλων of Φοιβος Ἀπολλον - Latijn; Apollo) is de veelzijdigste god van de Grieken. Apollo is met name god van de geneeskunde, kunsten, muziek, licht en voorspellingen. In Delphi, in Midden-Griekenland, staat de beroemdste tempel van Apollo waar elk jaar meer dan duizend mensen naartoe gingen om Apollo raad te vragen. Meestal wordt Apollo met de lier of cither afgebeeld. Bij de Romeinen werd Apollo Apollo genoemd.

Hermes[bewerken]

Hermes (Grieks; Ἑρμης - Latijn; Mercurius) is de god van de handel, wegen, reizigers en criminaliteit. Hij bracht ook de geesten van overleden mensen naar de onderwereld, was de boodschapper van de goden en was ook met name in Arcadië de god van de herders. Hij is de zoon van Zeus en hij wordt vaak afgebeeld met een reizigersmuts, een staf en schoenen met kleine vleugeltjes. De Romeinen noemen Hermes Mercurius.

Ares[bewerken]

Ares (Grieks; Ἀρης - Latijn; Mars) is de god van de oorlog en de krijgslust. Ares één van de zonen van Zeus en niet geliefd bij zowel mens als god, vooral bij zijn zus Pallas Athena is hij erg gehaat. Er zijn bijna geen tempels van Ares in heel Griekenland, hij werd altijd met veel wapens afgebeeld en zijn taken als god werden in Athene door Pallas Athena overgenomen. Bij de Romeinen was Ares veel geliefder, zij noemde Ares Mars.

Dionysos[bewerken]

Dionysos (Grieks; Διονυσος - Latijn; Baucchus) is de god van de wijn. Dionysos is de zoon van Zeus. Dionysos was altijd aan het feesten en dronk altijd wijn, ook was hij omringt door de vrouwen die door hem in de ban zijn geraakt (ook wel mainaden genoemd) maar hij werd ook altijd door bosgoden vergezeld. Dionysos wordt afgebeeld met een staf en klimopbladeren. Bij de Romeinen heet Dionysos Baucchus is daar ook de god van de roes en de dronkenschap.

Demeter[bewerken]

Demeter (Grieks; Δημητηρ - Latijn; Ceres) is de godin van de landbouw, het graan en de oogst. Zij is de zus van Zeus en de moeder van Persefone, die door Hades werd geroofd. Zij was een belangrijke godin voor de Grieken, omdat zij voor de oogst kon zorgen die de mensen hard nodig hadden. Zij wordt dus vaak afgebeeld met een korenaar die zij aan de mensen kan geven om ze o.a. te leren hoe zij moeten verbouwen. De Romeinen hebben Demeter Ceres genoemd.